Αντικείμενο:
Στόχος της μελέτης αυτής είναι να εξετάσει και να δείξει τις δυνατότητες / μειονεκτήματα της ψηφιακής αφήγησης ως μέσο ανάπτυξης μιας προωθητικής διάστασης της επαρχίας Latina (κεντρική Ιταλία), η οποία υφίσταται τον τεράστιο ρόλο της Ρώμης ως τεράστιου τουριστικού κόμβου.
Για τους σκοπούς του προγράμματος Erasmus plus Den-Cupid, η εργασία #Outofrome φωτίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να εφαρμοστεί η ψηφιακή αφήγηση και πώς η συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων αποτελεί συμπληρωματικό μέρος της χρήσης της αφήγησης ως στρατηγικής ανάπτυξης προορισμού.
Η μελέτη στοχεύει:
- Να παράξει μια ειδική ανάλυση της επαρχίας Latina και την ειδική κατάσταση προορισμού της αφήγησης και την πιθανή εξέλιξή της με βάση ποιοτικές ερευνητικές μεθόδους.
- Να αξιοποιήσει ένα θεωρητικό μοντέλο που ορίζεται ως μια συγχώνευση της αφήγησης, του δικτύου και της θεωρίας πολιτικής πράξης.
- Να δώσει συγκεκριμένα παραδείγματα αφηγήσεων και συνεργασιών με τους εμπλεκόμενους (stakeholders).
- Να γίνει κατανοητό μέσα από τη διαδικασία πρακτικής μάθησης στο Den-Cupid, ποιά είναι τα σημεία SWOT στην προσέγγιση που ακολουθήσαμε.
- Να υπάρξει στενή συνεργασία με επιλεγμένους φορείς κατά την διαδικασία εξέλιξης του Den-Cupid και να διαχυθούν τα αποτελέσματα από τη μελέτη των αφηγηματικών ιστοριών.
Γενικά στοιχεία
Ο θεωρητικός προσανατολισμός αυτού του έργου, με γνώμονα την έρευνα, βασίζεται στη λογοτεχνική αφήγηση που επικεντρώνεται στις συμβολές του μάρκετινγκ καθώς και στις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών οργανισμών, οι οποίες μπορούν να επαναληφθούν σε έναν αριθμό βασικών στοιχείων, όπως: ανάλυση των εμπλεκομένων (stakeholders) και ανάλυση του τοπικού πολιτισμικού περιεχομένου· στάδια αφήγησης και διαμόρφωση στρατηγικής· αποτελέσματα του συγκεκριμένου αφηγηματικού προγράμματος· αποτελέσματα ανάπτυξης προορισμού.
Ως εκ τούτου, η αφήγηση πρέπει να θεωρείται ως μια διαδικασία πολλών εμπλεκομένων που δημιουργείται σε διαφορετικά επίπεδα και σημεία ενδιαφέροντος. Οι ιστορίες θα είναι τα βασικά στοιχεία της αφήγησης και θα πρέπει να είναι: «α) αποδεκτά από όσους εμπλέκονται στη διαδικασία αφήγησης, β) τοπικής διάστασης και γ) αντικείμενα σχεδιασμού και εμπορευματοποίησης» (Mossberg et al., 2010 ).
Η παραγωγή της αφηγηματικής ιστορίας ως τέτοια πρέπει να θεωρηθεί ως μια συμπαραγωγή μεταξύ της ομάδας των τοπικών εμπλεκομένων φορέων (stakeholders) και των πελατών με μια ισχυρή ηγεσία· χωρίς αυτά τα βασικά συστατικά, υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια διαδικασία που δεν ενεργοποιείται από μια κεντρική ομάδα συμμετεχόντων.
Στην πραγματικότητα, η παραγωγή καλοφτιαγμένων προϊόντων αφήγησης δεν είναι αρκετή για να εξασφαλίσει ανάπτυξη του “προορισμού”· η αλληλεπίδραση των stakeholders και η οριζόντια συμμετοχή των αφηγητών είναι όλα παράγοντες που περιλαμβάνονται στο παρόν έργο ως θεμελιώδη σημεία της αφήγησης, που αποτελεί πραγματική πρακτική αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Προτεινόμενη μέθοδος
Η συνολική εργασία θα είναι προσανατολισμένη σε δράσεις, – δηλαδή το θεωρητικό υπόβαθρο θα στηρίξει τη μελέτη πεδίου (συνεντεύξεις με τους ενδιαφερομένους) και την έρευνα τεκμηρίωσης -, καθώς και στην πρακτική δημιουργία ενός ψηφιακού προγράμματος αφηγηματικών ιστοριών με στόχο την ανάπτυξη του προορισμού.
Ουσιαστικά το πρόγραμμα #Outofrome θα διαρθρωθεί μέσω των εξής φάσεων:
- Θεωρητική ανάλυση
- Μελέτη πεδίου (ποιοτική ανάλυση) + Έρευνα τεκμηρίωσης
- Ανάπτυξη ψηφιακού προγράμματος αφηγηματικών ιστοριών
Γενικό πλαίσιο
Η ιταλική τουριστική προσέγγιση είναι ακόμα αρκετά παραδοσιακή και ο βιωματικός τουρισμός υιοθετείται πολύ αργά. Η τρέχουσα λογική βασίζεται στην προώθηση τεράστιων πολιτιστικών κόμβων, αφήνοντας πίσω την υπόλοιπη ιστορική κληρονομιά. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην επαρχία της Λατίνα, όπου ο τουρισμός είναι έντονα εποχικός, περιορίζεται σε λίγες περιοχές (τις ακτές, κυρίως κατά τη θερινή περίοδο) και απουσιάζει σε πολλές τοποθεσίες πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς η Ρώμη, που αποτελεί τον κύριο κόμβο, παραλείπει να αναδιανείμει τους τουρίστες στις γύρω περιοχές.
Η δύναμη της αφήγησης έχει επιλεγεί ως μια μέθοδος που κάνει την προσφορά του τουριστικού προορισμού πιο «κατανοητή», δηλαδή κάνει πιο εύκολη τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση μεταξύ των stakeholders, ενώ δρα ως καταλύτης για σχεδιασμούς και τοπική αφοσίωση. Σε ένα πανόραμα από περιορισμένους πόρους που ανταγωνίζονται για την προσέλκυση τουριστών είναι ζωτικής σημασίας και η κινητήριος δύναμη για να ανέβει η ποιότητα.
Οι μικρές πόλεις της Ιταλίας αποτελούν ένα «φυσικό» έδαφος για να υιοθετήσουν τη λεγόμενη «βιωματική οικονομία» (Pine & Gilmore, 1999), στην οποία οι τουρίστες δεν αγοράζουν απλώς προϊόντα αλλά ιστορίες πίσω από αυτά (Mossberg, 2007). Ως εκ τούτου, οι ιστορίες μπορούν να γίνουν το εργαλείο για να εκφράσουν ένα ορισμένο σύνολο αξιών, στοιχεία, αξιοθέατα, παραδόσεις, αόρατες διαστάσεις ορισμένων προορισμών – αρκεί να αναλογιστούμε τον τουρισμό που προέρχεται από λογοτεχνικά ή τον κινηματογραφικά έργα. Προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερα η σύνδεση μεταξύ αξιών και προορισμών, οι ιστορίες πρέπει να εμπεριέχουν τους φορείς, τον τόπο, τις ιδέες, τις δράσεις· με πιο συγκεκριμένους όρους, τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, τις περιοχές, τις τοποθεσίες, τους γηγενείς και τους αφηγητές.
Επομένως, η αφήγηση ιστοριών μοιάζει περισσότερο με μια διαπραγματευμένη και παραστατική ιστορία μεταξύ επισκεπτών, αφηγητών και χώρων, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το κλειδί για τον επαναπροσδιορισμό μιας συγκεκριμένης περιοχής.
Επιλογή του case study
Η επαρχία Latina επελέγει ως βάση της εταιρίας Futuro Digitale Association. Ο συλλογισμός εδρεύει στη χαμηλή παρουσία τουρισμού και στη διαρθρωτική έλλειψη δεδομένων σχετικών με τη ροή του τουρισμού – δεν υπάρχει επίσημος τρόπος παρακολούθησης των τουριστών αυτή τη στιγμή στο σύνολο της Ιταλίας. Η επαρχία Λατίνα παρουσιάζει ένα μοναδικό σύνολο στοιχείων που συνδυάζουν φυσικούς και ιστορικούς τόπους, που είναι καλά διατηρημένοι, σχεδόν άθικτοι, που συνδέονται με πολλές ιστορίες που προέρχονται από τον τοπικό πληθυσμό. Ωστόσο, αυτή η κληρονομιά είναι αρκετά κατακερματισμένη, ανοργάνωτη, αμετάβλητη, και πολλές ενδιαφέρουσες δραστηριότητες φαίνεται να είναι κρυμμένες και διαθέσιμες μόνο στους ντόπιους.
Το θεωρητικό μοντέλο (Mossberg et al., 2010)
| STAKEHOLDERS
(τοπικοί / μη τοπικοί, δημόσιοι / ιδιωτικοί) |
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ | ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ (1ος, 2ος, 3ος… χρόνος) | ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΧΟΥ |
Α. Stakeholders
|
Α. Ορισμός ατζέντας
|
Περαιτέρω ανάπτυξη της πρότασης
Αποτελέσματα του μάρκετινγκ
Ενδο-οργανωτικά αποτελέσματα
|
Οικονομικά
Κοινωνικό- πολιτιστικά
Περιβάλλον
|
Β. Διευθύνουσα επιτροπή
|
Β. Σχεδιάγραμμα του αφηγηματικού προγράμματος
|
||
. Φορείς
|
Γ. Εφαρμογή
|
Πίνακας 1.
Αυτό το πλαίσιο ανάλυσης δείχνει πώς τα αποτελέσματα της αφήγησης προέρχονται από την αλληλεπίδραση μεταξύ της περαιτέρω ανάπτυξης της ιδέας, του μάρκετινγκ και της ενδο-οργανωτικής δυναμικής, καθώς μπορεί να φανεί ότι πρόκειται για μια αναπτυσσόμενη κατηγορία όσον αφορά τα αποτελέσματα (η κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης ή ο αριθμός επισκεπτών δημιουργούν τους όρους για περαιτέρω συνεργασία ή για την ανίχνευση νέων μοντέλων αφήγησης). Πράγματι, στη χειρότερη περίπτωση, αν χειριστούμε άσχημα ένα σχέδιο αφήγησης και προγραμματισμού αυτό μπορεί να πυροδοτήσει έλλειψη εμπιστοσύνης ή ανεπάρκεια σε περαιτέρω εξελίξεις.
Η διαδικασία / αποτελέσματα της αφήγησης μπορεί να επιφέρουν καθοριστικές οικονομικές, κοινωνικο-πολιτιστικές και περιβαλλοντικές συνέπειες – οι συνεργατικές δραστηριότητες μεταξύ των ενδιαφερομένων ή η άμβλυνση της εποχικότητας θα μπορούσαν να καθορίσουν τα οφέλη στον τουρισμό γενικά, επηρεάζοντας παράλληλα τις σχέσεις μεταξύ των τοπικών πληθυσμών.
Χρησιμοποιώντας αυτό το πλαίσιο, οι συγγραφείς θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τόσο τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αφήγησης όσο και τις σχέσεις της με την ευρύτερη κατάσταση.
#Outofrome
Η συνολική εργασία θα επικεντρωθεί στην ανάπτυξη μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας με το όνομα #Outofrome, που θα περιέχει τις ιστορίες της επαρχίας Λατίνα, μέσω μιας διαδικασίας εκ των κάτω προς τα άνω των συνεντεύξεων / εμπλοκής των ενδιαφερομένων σε συνδυασμό με μια ανάλυση τεκμηρίωσης.
Βασικά, η επαρχία Λατίνα στερείται μιας πραγματικής αφήγησης αυτής καθαυτής, ως εκ τούτου το κύριο επιθυμητό αποτέλεσμα που προέρχεται από το έργο είναι να συνειδητοποιήσουμε τις συνθήκες μιας πιθανής αφήγησης για την επαρχία. Η ενίσχυση μιας καινοτόμου ψηφιακής προσέγγισης μπορεί να οδηγήσει σε μιαν άμεση κατανόηση της ταυτότητας της επαρχίας.
Η ιδέα είναι να εξορθολογιστεί η επαρχία μέσω μιας σειράς κατηγοριών που θα ανιχνευθούν μέσω της ενεργούς συμμετοχής των stakeholders, των τοπικών πληθυσμών, των τεχνιτών κ.λπ. Η πλατφόρμα θα συνδυάσει επίσης μια ισχυρή στρατηγική κοινωνικής δικτύωσης για να σφυρηλατήσει το παρελθόν και το παρόν, ξεπερνώντας την κύρια τουριστική προσέγγιση της Ρώμης που εστιάζει κυρίως στα ευρέως αναγνωρίσιμα μνημεία και στα ιστορικά αριστουργήματα της.
ΜΜΕ, προφορικές συνεισφορές, έγγραφα, θα συνδυαστούν στην πλατφόρμα για να εκφράσουν την ερμηνευμένη ταυτότητα που προέκυψε από την εργασία πεδίου της ομάδας #Outofrome.
Οι φάσεις θα σχετίζονται με το προτεινόμενο σχέδιο δράσης του πίνακα 1.
Βιβλιογραφία
Mossberg, L. (2007). “A Marketing Approach to the Tourist Experience”, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 7(1), 59-74.
Mossberg L. et al., 2010. Storytelling and Destination Development. Seen on the 23/01/2017
Pine, B.J. & Gilmore, J.H. (1999). The Experience Economy, The: Work Is Theatre & Every Business a Stage: Work Is Theatre and Every Business a Stage. Cambridge MA: Harvard Business School Press.